ملات ساز
ملات سازها، در واقع مینی میکسرهایی هستند که در ساخت و سازها کاربرد بسیاری دارند. در واقع ملات ساز ساختاری شبیه به بتونیر دارد اما از بتونیر کوچکتر است و ظرفیت کمتری را پوشش می دهد. ملات ساز در پروژه های چند متر مکعبی کاربرد دارند. چنانچه از دستگاه ملات ساز، استفاده کمتری نمایید، بازده باکیفیتی برایتان به ارمغان می آورد.
موتور برخی از دستگاه های ملات ساز، بنزینی است که به آن کوپله می گویند.
عمدتا محصول ملات سازها با کیفیت می باشد؛ چرا که این دستگاه ها در سایز کوچک تولید شده و حجم کم بُتن حاصله مرغوب خواهد بود.
ملات سازهایی که با سوخت گازوئیل کار می کنند، دارای موتورهای دیزلی می باشند.
تفاوت عمده بتونیر و ملات ساز در حجم آن ها می باشد، گاها نام این دو جابجا به کار برده می شود.
پیمانه کردن مصالح ملات سازها بر عهده نیروی انسانی می باشد؛ بنابراین دقت لازم و آموزش مکفی برای کار با ملات ساز الزامی است.
برخی از ملات سازها نیز با الکتروموتور برقی تک فاز یا سه فاز کار می کنند.
انواع دو چرخ یا چهار چرخ ملات ساز تولید و عرضه می گردد.
سرعت گردش دیگ ملات ساز بر حسب دور در دقیقه از 17 تا 13 rpm متغییر می باشند.
برای پیشگیری از ترک خوردگی انواع ملات به آن ها مواد افزودنی مانند کاه یا موی بز می افزایند.
ملات گل و اهک چون آبی است برای سنگ فرش نمودن، آجر کاری و سنگ کاری مطلوب می باشد.
برای تولید هر مترمربع کاهگل، میزان 50-45 کیلوگرم کاه لازم است.
برخی مواقع برای آب بندی و دوام بیشتر ملات به آن امولوسیون قیر اضافه می نمایند.
ملات ساز چیست ؟
ملات ساز دستگاهی است که ظاهری شبیه به میکسر و بتونیر دارد اما با ظرفیتی محدود. ملات سازها مناسب پروژه های عمرانی و ساختمانی کوچک در وسعت حداکثر 30 متر مکعب هستند. دستگاه های ملات ساز با ظرفیت های 1000-120 لیتر تولید می گردند. سهولت جابجایی و تهیه بُتن مرغوب از مزایای ملات سازها می باشد.
ملات چیست؟
ملات ماده ای چسبنده است که در مصارف ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد .از ملات برای چسباندن مصالح گوناگون استفاده می شود. این ماده چسبناک از دو عنصر اصلی * پر کننده و * ماده چسباننده تولید می شود. ماده پر کننده بیشترین درصد ملات و ماده چسباننده کمترین درصد را به خود اختصاص می دهند.
مواد افزودنی ملات چیست؟
ملات علاوه بر پرکننده و ماده چسبناک، افزودنی هایی نظیر روان کننده، حباب سازها و موادی که تایم گیرش ملات را به حداقل می رسانند، شامل می شود. علاوه بر مواد افزودنی مذکور، پوزولانی برای جلوگیری از سولفات، آب بند کننده ها برای آب بند کردن ملات، مواد نگهدارنده آب ( عایق رطوبتی) به منظور افزایش کارایی ملات و مواد رنگی برای ملات های رنگی به ماده ملات افزوده می شوند.
انواع ملات
# ملات گل و کاهگل
قدیمی ترین نوع ملات است که در خانه های خشت و گلی، یا حتی آجری روستایی به کار برده می شده است. ماده چسباننده این نوع ملات ، خاک رس می باشد.
نحوه تهیه ملات گل و کاهگل به این صورت است که ابتدا یک آخوره ساخته می شود و در آن آب و خاک رس را استراحت داده تا خاک رس آب را به خوبی به خود جذب نماید. سپس ملات را حسابی ورز می دهند تا آماده استفاده شود.
عمده ترین عیب ملات گل و کاهگل این است که پس از خشک شدن، تر ک می خورد بنابراین به آن کاه می افزایند تا پس از خشک شدن ترک نخورد.
از مزایای ملات کاهگل این است که وزن سبکی دارد و عایق حرارتی نیز به حساب می آید. دقیقا به همین دلیل در قدیم از ملات کاهگل برای اندودکاری سقف شیروانی، جهت پیشگیری از خروج گرمای خانه مورد استفاده قرار می گرفته است. کاربرد این ملات برای ساخت خانه های گلی و آب بندی بام ساختمان ها می باشد.
# ملات گچ
این نوع ملات از ترکیب آب و گچ تولید می شود؛ طول زمان گیرش ملات گچ کوتاه است. راهکار ارائه شده برای افزایش طول زمان گیرش ملات گچ، افزودن خمیر آهک، خاک رس، سریشم نجاری می باشد. از ملات آب و گج نِت در سفیدکاری ساختمان استفاده می شود. به این منظور بعد از گرفتن ملات آنرا ورز می دهند تا ملات یکپارچه نشده و فرصتی برای در هم رفتن گچ ایجاد نشود.
به دلیل نرم بودن این نوع ملات در صورت مالیدن اجسام به آن، سفیدی بر روی جسم باقی می ماند. اندود کاری سقف های کاذب نیزبا ملات گچ انجام می پذیرد.
ملات گچ با افزودنی های مختلف، نام های مختلفی نیز به خود اختصاص می دهد. انواع ملات گچ عبارتند از:
* ملات گچ و پرلیت
این نوع ملات عایق صوتی و حرارتی به حساب می آید. کاربرد این ملات مانع از نفوذ آتش به اسکلت و بُتن فولادی بنا می گردد و در صورت بسط حریق مانع از انتشار آن می گردد.
* ملات گچ و آهک
این نوع ملات با وجود آهک، عایق رطوبتی مقاومی به حساب می آید. آهک موجود در این ملات با دریافت گاز کربن از هوا به جسمی سخت و نفوذناپذیر در برابر آب و بخار آب بدل می گردد.
* ملات گچ و خاک
این نوع ملات از ترکیب گچ و خاک رس حاصل می گردد. به دلیل وجود خاک رس، مدت زمان گیرش آن کوتاه تر می باشد. از ملات گچ و خاک در تیغه سازی، طاق سازی و لایه آستر اندودکاری ساختمان ها استفاده می شود.
* ملات گچ و ماسه
ملاتی متشکل از گچ و ماسه ریزدانه است که برای زیرسازی اندودها به کار می رود. در مناطقی که ماسه ساحلی یا رودخانه ای یافت می شود، استفاده از این نوع ملات متداول تر است.
# ملات ماسه و آهک
از جمله ملات هایی است که برای طی پُرسه سفت شدن نیاز به دی اکسید کربن موجود در هوا دارد. بنابراین گزینه ای مناسب برای اندودن سطوح به حساب می آید. برای به اصطلاح گرفتن این ملات، ت اتمام زمان گیرش بایستی ملات را مرطوب نگه داشت. به همین دلیل است که ملات آهکی، گزینه ای ایده آل برای مناطق مرطوب محسوب می گردد. در این نوع ملات ماده پرکننده ماسه و ماده چسبناک آهک می باشد.
# ملات ماسه و سیمان
پرکاربردترین نوع ملات ساختمانی می باشد؛ در این ملات از ماسه به عنوان ماده پر کننده و از سیمان پرتلند به عنوان ماده چسبناک استفاده می شود. در این از ملات از خاک رس، سولفات و مواد آلی استفاده نمی شود چرا که خاک رس باعث تولید دوغاب خاک رس در اطراف ذرات سیمان گردیده و مانع از چسبندگی آن می گردد؛ از سوی دیگر مواد سولفاتی موجب متلاشی شدن ملات می گردد؛ مواد عالی نیز زمان گیرش ملات را افزایش می دهند. عمده ترین عیب این نوع از ملات جمع شدن و ترک براشتن آن در سطوح گسترده و بندکشی ها می باشد.
# ملات سیمانی پوزولانی و آهک پوزولانی
ماده پوزولانی به شکل منفرد قابلیت چسبندگی ندارد اما وقتی اب آهک و آب در یک درجه حرارت قرار بگیرد، ترکیب سیمان را می دهند.
در پُرسه ساخت ملات های سیمانی می توان به جای سیمان پرتلند از سیمان اهک پوزولانیاستفاده نمود. این نوع از ملات عایق سولفات ها می باشد و ملات را از آسیب مواد شیمیایی حفظ می کند. این دسته از ملات ها مقاومت پایینی دارند و گیرش آن ها نیز زمان زیادی می برد. این نوع از ملات، در برار سولفات ها عایق می باشند.
# ملات ماسه، سیمان و آهک
این نوع از ملات از ماسه به عنوان پر کننده و از سیمان و آهک به عنوان ماده چسبناک استفاده می شود. میزان ادغام مواد در این نوع ملات عبارت است از6 حجم ماسه، یک حجم سیمان و یک حجم نیز آهک .
# ملات سیمان بنایی
ترکیبات ملات مذکور عبارتند ازسیمان پرتلند معمولی به همرا پرکننده هایی نظیر پودر سنگ اهک، مرطوب کننده، دافع آب و مواد حباب ساز. این نوع ملات برای ساختمان هایی که مقاومت زیادی لازم ندارند، استفاده می شود. از مزایای این نوع ملات می توان به * کارایی بالا،* خاصیت خمیری مطلوب، کاهش جمع شدگی و تر ک خوردگی و نگه داری آب می توان اشاره نمود
# ملات گل و آهک
این نوع ملات قابلیت استفاده در اماکن روستایی و مرطوب را داراست. به دلیل ترک خوردگی گل پس از خشک شدن به ان آهک می افزایند. سیلیس و آومینیوم موجود در خاک رس با آهک ترکیب شده و ملات را از وارفتگی و آب شستگی محافظت می نمایند.
# ملات ساروج
پیش از ابداع سیمان از ملات ساروج برای پوشش دادن به سازه ها و آب بندی انبارها و حوض ها استفاده می شده است. انواع ملات ساروج عبارتند از * ملات ساروج گرم و * ملات ساروج سرد.
* ملات ساروج گرم
نوعی ملات آهک آبی هستند که از پختن و آسیاب کردن سنگ های آهکی رس دار به دست می آیند. این نوع ملات در کناره شمالی خلیج فارس به کار می رفته است. مشهورترین ساروج از این نوع متعلق به بندر خمیر می باشد.
* ملات ساروج سرد
در این نوع ملات ماسه نقش پر کننده را داشته؛ از مخلوط آهک، خاکستر و آب به عنوان ماده چسبناک استفاده می شده است. برای پیگیری از ترک خوردگی این نوع ملات به آن موی بز می افزایند.
# ملات خشک
از انواع ملات است که از ترکیب سه ماده اصلی یعنی سیمان، سنگدان ها و مواد افزودنی شیمیایی تولید می شوند.
# ملات اپوکسی
این نوع ملات برپایه ماده اپوکسی تولید و عرضه می گردند. این نوع از ملات ها مالتی عایق نیز به حساب می ایند. از این نوع ملات با عنوان ملات همه کاره یاد می شود.
ویژگی های ملات اپوکسی
* چسبندگی عالی به تمامی انواع سطوح ( بُتن، فولاد و غالب مصالح ساختمانی)
* پایداری شیمیایی
* عدم نیاز به پرایمر
* در موقع سخت شدن، جمع نمی شود
* عدم خوردگی آرماتورها
* اختلاط و اجرای آسان
* پایداری در برابربارهای ثابت و متحرک سازه ها
* برای فضاهای محدود و اعمال لایه های نازک بسیارروان و مناسب است
* کسب مقاومت مکانیکی اولیه و نهایی
| خمیر خاکستری رنگ ( پس از اختلاط)
جزء A : سفید جزء B : مشکی جزء C : پودر خاکستری کم رنگ |
شکل ظاهری |
| وزنیA 16: 1: 3 = C : B : | نسبت اختلاط |
| 1.45 کیلوگرم در لیتر ( در 25 درجه سانتیگراد) | وزن مخصوص مخلوط |
| 35 مگا پاسکال ( پس از 7 روز) | تاب فشاری |
| 2.5 مگاپاسکال ( بُتن کنده می شود) | پایداری چسبندگی |
| 65-35 درجه سانتیگراد | دمای بهره برداری |
| 7 روز ( در 25 درجه سانتیگراد ) | سخت شدن نهایی |
| 60 دقیقه ( در 25 درجه سانتیگراد) | زمان کارایی |
هزینه ها را مدیریت کنید
ملات و ملات ساز دو موضوعی هستند که شاید اهمیت آن ها در زمان آغاز نوسازی یا باسازی کمتر در نظرها بیاید؛ اما نکته حائز اهمیت اینجاست که با مدیریت استفاده از نوع دستگاه و مقدار ملات، می توانید به میزان بسیاری هزینه های مازاد ناشی از عدم تناسب نوع دستگاه با پروژه، نوع ملات با مکان کاربرد و… را کاهش دهید. امید که مطالب ارائه شده مفید واقع گردیده باشد. سپاس که تا پایان این مقاله با ما همراه هستید.
