آتش‌سوزی یا حریق یکی از قدیمی‌ترین بلایایی است که می‌تواند در زمانی کوتاه، دارایی و سلامتی افراد را به خطر اندازد. آتش‌سوزی عبارت از آتشی است که از یک منبع حرارتی در لحظه وقوع کنترل ناپذیر (حادثه) سرچشمه گرفته، یا منبع حرارتی معین کنترل شده‌ای را ترک کرده و با نیروی حرارتی خود گسترش و توسعه یافته باشد.
آتش‌سوزی در صورتی که به موقع مهار نشود، موجب خسارات زیادی می‌گردد. گاه آتش‌سوزی، با سایر حوادث طبیعی مثل زلزله همراه بوده یا بلافاصله پس از آنها رخ می‌دهد. در بسیاری از موارد، خسارات حریق ثانویه، حتی بیش از خسارات حادثه اولیه بوجود آورنده آن است.
سیستم اطفای حریق اسپرینکلر
سیستم‌های اطفای حریق اتوماتیک آبی یکی از بهترین وکارآمدترین روش‌های مقابله با حریق به حساب می‌آیند. یک اسپرینکلر آتش (Fire جزیی از سامانه پاششی اطفای حریق است و زمانی که اثری از آتش‌سوزی را تشخیص دهد، مانند وقتی که دما از میزان مشخصی فراتر رود، آب را تخلیه می‌کند. استفاده از اسپرینکلرها در شبکه‌های اطفای حریق اتوماتیک آبی به همراه تجهیزاتی همچون لوله کشی، شیرآلات و اتصالات جهت حفاظت از جان افراد، اموال آنها و همچنین جلوگیری از آسیب به سازه و فروریختن ساختمان‌ها به کار می‌روند. وظيفه سيستم‌های اسپرينكلر كنترل و جلوگيري از گسترش حريق در مراحل اوليه شكل‌گيري تا رسيدن نيروهاي عمليات آتش نشاني است. اسپرینکلر آتش‌نشانی به‌طور گسترده‌ای استفاده می‌شود و در هر سال در سراسر جهان بیش از ۴۰ میلیون اسپرینکلر نصب می‌گردد. در ساختمان‌هایی که توسط اسپرینکلر آتش حفاظت شده و دارای طراحی و نگهداری استاندارد باشد، بیش از ۹۹ درصد از آتش‌سوزی‌ها به تنهایی توسط اسپرینکلر کنترل می‌شود.
جالب است بدانید که بر اساس آمارهای منتشر شده ۳۷٪ از آتش‌سوزی‌ها با فعال شدن تنها یک اسپرینکلر، ۵۶٪ با فعال شده کمتر از ۳ اسپرینکلر و ۸۳٪ از حریق‌ها با کمتر از اسپرینکلر مهار شده‌اند؛ که این آمار نشان دهنده نقش بسیار مؤثر این دستگاه ساده می‌باشد؛ و نکته جالب تر این است که در انگلستان تا کنون هیچ‌یک از ساختمان‌های مجهز به سیستم اطفای حریق اسپرینکلر دچار خسارت‌های سنگین و مرگ ناشی از حریق نشده‌اند!
اسپرینکلر چگونه کار می کند؟
همانگونه که گفته شد اسپرینکلرها یک سیستم پاششی برای خاموش کردن آتش یا همان سیستم اطفای حریق هستند و طرز کار کردن آنها به این صورت است که قسمت پشت سوپاپ آژیر خطر به صورت مداوم با آب پر می شود و زمانی که دستگاه فعال می شود اسپرینکلر آب را به سرعت به بیرون می پاشد.
وقتی سیستم اطفای حریق فعال می شود، آب به اسپرینکلر ها می رسد ولی آنها آب را همان موقع پخش نمی کنند. بلکه اسپلینکلر ها درون خود حسگر هایی دارند که به محض فعال شدن باعث می شود که آنها عمل پاشش را شروع کنند. به همین دلیل است که در بیشتر جاهایی که از اسپرینکلر استفاده شده است فقط یک عدد از آنها فعال می شود.
انواع اسپرینکلرها
اسپرینکلرها از نظر سیستم اطفای حریق و نحوه ایجاد جریان در آن ها به انواع مختلفی تقسیم می شوند که در ادامه ی بحث به آن ها می پردازیم.
سیستم اطفای حریق اسپرینکلر لوله تر (wet pipe system)
این سیستم رایج ترین سیستم پاششی می باشد و در پروژه های ساختمانی بیشترین استفاده را دارد. در این سیستم به صورت مستقیم آب در سیستم وجود دارد و پشت اسپرینکلر ها فشار آب وجود دارد. زمانی که حباب شیشه ای اسپرینکر می ترکد، آب در اسپرینکلر جریان پیدا می کند و حریق را خنثی می کند.
سیستم اطفای حریق اسپرینکلر لوله خشک (dry pipe system)
سیستم اطفای حریق خشک یا سیستم اسپرینکلر خشک به صورتی است که جریان آب به وسیله نیتروژن یا اکسیژن بسته است و به کمک یک افشانه که به دمای بالا حساس است، باعث باز شدن شیر آب می شود. در صورتی که فشار تامین کننده سیستم به صورت ثقلی نباشد، برای ایجاد فشار در سیستم از پمپ استفاده می شود که از شیر حساس به فشار دستور می گیرد تا به این صورت پمپ روشن شده و فشار سیستم را تعیین کند. به این ترتیب آب در لوله ها جریان پیدا می کند و از اسپرینکلر ها خارج می شود.
سیستم اطفای حریق اسپرینکلر سیلابی (Deluge System)
در این سیستم تمامی اسپرینکلرها از نوع باز بوده و فرمان ورود آب به شبکه توسط سیستم اعلام حریق به شیر کنترل ارسال می شود.
سیستم اطفای حریق اسپرینکلر پیش عملگر (Preaction System)
در این سیستم از تجهیزات اعلام حریق بعنوان وسایل و ادوات کمکی وتکمیلی استفاده می شود، مکان هایی که احتمال تأثیر منفی آب بر روی تجهیزات وجود دارد، از این سیستم استفاده می شود.
سیستم های پیش عملگر به سه روش قابل اجرا هستند:
بدون همبندی (Non interlock): آب هنگامی که به درون لوله ها وارد می شود که سیستم اعلام حریق یا یکی از اسپرینکلرها فعال شوند در این سیستم از هوای فشرده با حداقل فشار 7 اینج بر فوت مربع استفاده می شود.
همبندی تکی (single interlock): ورود آب به این سیستم فقط با تشخیص سیستم اعلام حریق صورت می گیرد و باز شدن اسپرینکلرها تاثیری بر عملکرد سیستم ندارد.
همبندی دوتایی (Double interlock): در این سیستم ورود آب به شبکه لوله کشی نیازمند تشخیص سیستم اعلام حریق و باز شدن اسپرینکلر می باشد در این سیستم نیز از هوای فشرده با حداقل فشار7 psi استفاده می شود.
سیستم اطفای حریق اسپرینکلر
سیستم اطفای حریق اسپرینکلر چطور نصب می شود؟
به طور کلی برای سیستم پاششی یا همان اسپرینکلر از لوله های ثابت استفاده می شود که آنها با فاصله های مشخص روی لوله متصل شده وقتی سیستم فعال می شود فقط اسپرینکلرهایی که حسگر های آنها دمای بالایی را تشخیص داده اند فعال می شوند وآب از آنها به بیرون می پاشد.
حالا دیگر خانه شما امن است
اسپرینکلرها یکی از تجهیزاتی هستند که برای ساختمان یکی از مسائل مهم و حیاتی شده اند. شاید با خود بگویید که استفاده از جعبه های f و یا کپسول های آتش نشانی می تواند موثرتر باشد. ولی باید بگویم که در حال اشتباه هستید، چرا که این تجهیزات بدون دخالت شما کار خود را انجام می دهند و این یعنی حتی زمانی که در خانه ی خود حضور فیزیکی ندارید هم می توانید نسبت به امنیت خانه خود در برابر آتش سوزی مطمئن باشید.
کمتر دیده شده اینقدر جامع
اغلب تگ پاساژا هست نه خونه ها