جدول اشتال

جدول اشتال

جدول اشتال و تاریخچه جدول: اشتال اسکلت ساختمان اصطلاحی است که در ساختمان‌سازی به کار می‌رود. ساختمان‌هایی با اسکلت فولادی، از ستون‌های عمودی و تیرهای شکل افقی که به شکل شبکه‌های مستطیلی به هم وصل شده‌اند، تشکیل گردیده‌اند. این شبکهٔ مستطیل شکل، وظیفهٔ نگه‌داری طبقات، سقف‌ها و دیوارهایی را که به اسکلت ساختمان وصل شده‌اند، برعهده دارد.جدول اشتایل جدولیست که تمام مشخصات مربوط به پروفیل ها در آن ذکر شده است.

جدول اشتال توسط  یک خانم مهندس آلمانی به نام مارتا اشتابدر بورگر در سال ۱۹۳۸ میلادی تهیه و تدوین شده است. او اولین زن مهندس ساختمان در کشور آلمان بود. از سال ۱۹۲۳ تا ۱۹۲۷ در دانشکده فنی کار سووهه و مونیخ به تحصیل در رشته استاتیک و ساختمان های فولادی پرداخت. بعد از فارغ التحصیل شدن در یک شرکت مهندسی شروع بکار کرد و در سال ۱۹۲۹ شغل خود را به عنوان مرکز مشاوره برای مصارففولاد که امروزه مرکز اطلاعات فولاد نامیده می شود تغییر داد.

خانم مهندس اشتابدر در بخش های ساختمان های محکم و بتن فولادی یا مسلح کتاب های ارزنده ای ارائه داده است و کتاب جدول اشتال که نقطه اوجی برای رسیدن به مقاصد طراحی پروفیل های ساختمان های فولادی می باشد تا به حال با بیش از صدها هزار جلد برای دانشجویان، استادان و فعالان حوزه صنعت ساختمان چاپ گردیده است.

محتوای جدول اشتال

در این کتاب، مهم ترین پروفیل ها، مواد اولیه نوع اتصال، مقررات ساخت و سازهای فولادی در یک مجموعه کامل و فشرده گردآوری شده است.

☆ بهبود بکار گیری جداول

☆ چگونگی کار با فولاد های ضد زنگ ☆ایجاد استاندارد های جدید برای فولاد های گرد مانندانواع میلگرد

☆ ایجاد استاندارد جدید برای  انواع فولاد های چهارگوش

☆ ایجاد استاندارد جدید برای فولاد مسلح انواع پروفیل های دوتایی و چندتایی

☆ ستون های با مقطع جعبه ای و چلیپا

☆ پیچ و مهره های سازه ای طبق استاندارد DIN

☆اتصالات خمشی و مفصلی پیچ و مهره ای

امروزه استفاده از جداول اشتال در دفاتر فنی و طراحی بسیار پرکاربرد و حائز اهمیت بوده و می توان از آن به عنوان یک هندبوک ساختمانی پرکاربرد نام برد.

این کتاب شامل چه مباحثی است؟

این کتاب شامل جدوالی از مشخصات هندسی مهم ترین پروفیل های ساختمانی تحت استاندارد دین آلمان می باشد. از آنجا که پروفیل های استفاده شده در ایران نیز تحت استاندارد دین آلمان می باشد، جدول اشتال در کشور ما جایگاه خوبی پیدا کرده است. مشخصات انواع مقاطع فولادی نورد شده شامل: سطح مقطع پروفیل، ممان اینرسی، اساس مقطع، شعاع ژیراسیون، وزن واحد طول پروفیل و … می باشد.

مهمترین پارامترها در جدول اشتال

h: ارتفاع پروفیل، d: قطر، p: محیط، b: عرض پروفیل، s: ضخامت جان، r: شعاع کنج اتصال جان و بال، c: ضخامت ماهیچه، h-2c: ارتفاع جان، A: مساحت مقطع، G: وزن واحد طول، e: فاصله مرکز سطح تا سطح بیرونی، Tan a :زاویه بین محورهای اصلی مقطع، I: ممان اینرسی حول محورهای مقطع، S: اساس مقطع حول محورهای مقطع ، r: شعاع ژیراسیون حول محورهای مقطع و …

مهترین مقاطع جداول اشتال

گروه تیرآهن ها شامل IPE تیر I شکل نیم پهن،IPB تیر I شکل بال پهن،INP تیر I شکل باریک و … که نمره هر تیرآهن با ارتفاع آن مشخص می شود. مثلاً در IPE۸۰ اندیس ۸۰ نشان دهنده ارتفاع مقطع به مقدار ۸۰ میلیمتر می باشد.گروه ناودانی ها UNP شامل ناودانی با بالهای دارای سطوح داخلی شیب دار و با بالهای موازیگروه نبشی ها L شامل نبشی های با دو بال یکسان و بال های غیر یکسان که برای مثال در نبشی L۳۰*۲۰*۳ اندیس ها به ترتیب طول بال های نبشی و ضخامت نبشی را نشان میدهد.

☆ گروه سپری های T شکل

☆ گروه پروفیل های Z شکل

☆ گروه میلگردهای فولادی که از مهمترین گروه های جدول اشتال میباشد.

☆ گروه پروفیل های توخالی مربع شکل، مستطیل شکل و دایره شکل

☆ گروه پروفیل های سرد نورد شده که در سازه های سبک قابل کاربرد می باشد.

انواع ورق و تسمه فولادی

مشخصات سایر پروفیل های ساختمانی و همچنین جزئیات مقاطع لانه زنبوری به دو روش لیتسکا و پاینر نیز در این کتاب شرح داده شده است. از دیگر اطلاعات فنی و کاربردی موجود در این کتاب می توان به جزئیات جوشکاری مانند بعد جوش و طول درز جوش های استاندارد برای انواع جوش های سازه ای اشاره کرد. همچنین در مورد اتصالات فولادی مثل انواع پیچ و پرچ ها، جزئیات آنها شامل ابعاد، قطر و فاصله سوراخ ها نیز در این کتاب آمده است.

در مواردی که لازم است از مقاطع دوبل استفاده کنیم در  ضمیمه جدول اشتال اطلاعات لازم برای برخی مقاطع دوبل نیز موجود می باشد.

روش استفاده جداول

به طور خلاصه برای محاسبه، ابتدا نوع پروفیل مورد نظر را از جدول انتخاب کنید سپس شماره پروفیل را انتخاب نموده تا جدول اشتال آن برای شما نمایش داده شود.

برای استفاده از این جدول معمولا به روش آزمون و خطا عمل می کنیم. مثلا اگر در طراحی یک مقطع فولادی به مقدار سطح مقطع فولاد مشخصی نیاز داشته باشیم، با مراجعه به جدول اشتال ابتدا نوع پروفیل مورد نیاز را پیدا کرده و سپس در ستون مساحت به دنبال کوچکترین عددی میگردیم که بزرگتر یا مساوی مقدار فولاد مورد نیاز ما باشد. سپس نمره پروفیل متناظر با همان سطح را به عنوان جواب اولیه استفاده می کنیم.

در مرحله بعد کنترل های لازم برای مقطع را با استفاده از سایر اطلاعات آن نمره انجام می دهیم. در صورتی که جواب نداد از مقطع بالاتری استفاده می کنیم. از همین روش برای به دست آوردن حداقل آرماتور به کار رفته در مقاطع بتن مسلح و به کار بردن بهینه ترین حالت میلگرد گذاری از جدول اشتال میلگردها استفاده می شود. برای متره و برآورد مصالح ساختمان نیز با این جدول زیاد سروکار داریم.

مثلا برای بدست آوردن وزن یک نوع پروفیل به کار رفته در ساختمان تعداد و طول به کار رفته از آن پروفیل را از روی نقشه استخراج کرده و سپس با استفاده از وزن مخصوص به ازای هر متر طول آن پروفیل که در جدول اشتال موجود می باشد و ضرب این آیتم ها در هم، وزن کل را به دست می آوریم. برای به دست آوردن وزن انواع پلیت به کار رفته در صفحه ستون ها، سخت کننده ها، قیدهای اتصال مقاطع دوبل و … باید ابتدا حجم پلیت را بر اساس ابعاد آن به دست آورده و آن را در وزن مخصوص فولاد یعنی۷۸۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب ضرب نمود.

انواع جدول اشتال

۱- جدول اشتال ورق

ورق یکی از پرکاربردترین محصولات صنعتی است که در تولید مصرف زیادی دارد، ورق دارای انواع مختلفی می باشد که هر کدام کاربرد مخصوص به خود را دارند و در صنعت مخصوص به خود استفاده می شوند. برای محاسبه وزن ورق با توجه به جرم وزنی ۷.۸ شما یک مطلب ساده را مد نظر قرار دهید. در حالت کلی شما باید حجم ورق را به صورت حال ضرب ضخامت (میلیمتر)، عرض ورق (میلیمتر )، طول ورق (متر) را حساب کنید و حاصل را بر ۱۰۰۰ تقسیم نمایید و عدد حاصل را در ۷.۸ ضرب نمایید.

۲- جدول اشتایل تیر آهن

تیرآهن مهمترین پروفیل ساختمانی است که در ساخت پروژه های مختلف و صنعتی کاربرد فراوانی دارد، تیرآهن دارای انواع مختلفی می باشد که از محبوب ترین آن ها در بازار ایران می توان به IPE، INP، UNP و IPB اشاره کرد، تفاوت این تیرآهن ها در شکل ظاهری آن ها و عملکرد استفاده از آن ها است،  می توان در جداول اشتال این تیرآهن ها را مشاهده کرد. در این جدول انواع میلگرد آجدار، ساده کلاف  آجدار، کلاف ساده انواع تیرآهن، پروفیل، لوله،ناودانی، نبشی. با توجه به فرمولهای و جدول ها مورد بررسی قرار میگیرد و اندازه های مشخص بدست می آید.

☆ تیرآهن IPE

تیرآهن معمولی و استاندارد I شکل که در بازار ایران وجود دارد. این تیرآهن طبق استاندارد اروپا تولید شده اند و ضخامت بال آنها ثابت می باشد. (I Profile Eroeenne)

☆ تیرآهن INP

تیرآهن نرمال I شکل که ضخامت بال آنها با فاصله گرفتن از جان تیرآهن کاهش می یابد که این استاندارد کارخانجات روسیه و چین می باشد.

☆ تیرآهن IPB

تیرآهن H یا تیر آهن های عریض که در آنها طول بال ها نسبت به تیرآهن های  IPE افزایش یافته است .

* علامت V نشان دهنده سنگین بودن و علامت L نشان دهنده سبک بودن تیرآهن می باشد . به عنوان مثال IPBv نشان دهنده تیرآهن عریض سنگین می باشد.

جدول اشتال میلگرد

میلگرد یا آرماتور فولادی است که در بتن برای جبران مقاومت کششی پایین آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. فولادی که به این منظور در سازه‌های بتن آرمه به کار می‌رود به شکل سیم یا میلگرد می‌باشد و فولاد میلگرد نامیده می‌شود. البته در موارد خاصی از فولاد ساختمانی نظیر نیمرخ‌های  شکل، ناودانی و یا قوطی نیز برای  مسلح کردن بتن استفاده می‌شود.

الف- میلگردA1

این میلگرد با تنش جاری ۲۳۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و  تنش گسیختگی ۳۸۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تغییر شکل نسبی پلاستیکی (در زمان گسیختگی) ۲۵ درصد بعنوان میلگرد نرم شناخته شده و عمدتا بصورت صاف و بدون آج می باشد.این میلگرد برای آهنگری و تغییر شکل و انجام عملیات جوشکاری بر روی آن مناسب است.و بطور کلی بعنوان یک میلگرد داکتیل شناخته میشود.

ب- میلگرد A2

این نوع میلگرد با تنش جاری ۳۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش گسیختگی ۵۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تغییر شکل نسبی پلاستیکی (در زمان گسیختگی) ۱۹ درصد بعنوان میلگرد نیمه خشک (ترد) و نیمه نرم شناخته شده که بصورت آجدار و عمدتا آج فنری شکل میباشد.این میلگرد برای عملیات ساختمانی و خصوصا خاموت زنی مناسب بوده و انجام عملیات جوشکاری بر روی آن در صورت اجبار میسر بوده  که البته توصیه میشود در صورت امکان از جوشکاری آن پرهیز شود.

ج- میلگرد A3 

این میلگرد با تنش جاری ۴۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش گسیختگی ۶۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تغییر شکل نسبی پلاستیکی (در زمان گسیختگی) ۱۴ درصد بعنوان  میلگرد خشک (ترد) مناسب عملیات سیویل صنعتی و ساختمانی بوده که بصورت آجدار و عمدتا آج جناقی میباشد و اکیدا برای آهنگری و تغییر شکلهای فراوان با زوایای تند مناسب نبوده و همچنین به هیچ وجه عملیات جوشکاری بر روی آن مجاز نمیباشد

۳- جدول اشتایل وزنی لوله

لوله ظرفی با مقطع دایره ای توخالی با قطر، ضخامت و طول مشخص است که برای انتقال سیالات به کار می رود. لوله های فولادی از فولاد کربن دار ساخته شده اند و برای لوله کشی آب و فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرند. این لوله ها دارای قطر بزرگی هستند و در زیر خاک قرار داده می شوند.

انواع روش های ساخت لوله های فولادی شامل روش بدون درز، جوش دادن و قالب گیری می باشد. در روش بدون درز یا روش قالب خمیری شکل، فولاد داغ را وارد قالب نموده و سپس به لوله شکل داده می شود. در این روش لوله هایی با قطر ۵۰۰ میلیمتر تولید می شود که دارای کیفیت بالا بوده و گران قیمت می باشند.

از آنجایی که لوله های فولادی کاربرد وسیعی در صنعت و ساختمان سازی دارند، شناخت چگونگی روش محاسبه وزن آنها بسیار لازم و ضروری به نظر می رسد. برای محاسبه وزن لوله از فرمول زیر استفاده می گردد:

(قطر بیرونی لوله (mm) – ضخامت لوله (mm)) * ضخامت لوله (mm) * 3.14 * 0.00785 *

جمع بندی

در مجموع می توان گفت جدول اشتال یکی از بهترین وکاربردی ترین هندبوک های است که در زمینه عمران منتشر شده و در بسیاری از کشورها استفاده می شود.

دانلودEshtal-table